سختی گیر رزینی – عملکرد آن
دستگاه سختی گیر رزینی که یکی از پرکابردترین و رایجترین نوع سختی گیر در بازار و در صنایع و ادارات و ساختمانها تجاری می باشد با استفاده از فرایند تبادل یونی توسط رزین های کاتیونی به سختی گیری آب می پردازد . یکی از مهمترین مولفه ها در سختی گیر رزینی استفاده از رزینها می باشد ، خواص رزین ها این است که وقتی در حضور آب سخت قرار می گیرند، یون سدیم آنها با یون های رسوب گذار از قبیل کلسیم و منیزیم موجود در آب جا به جا می شوند. به این ترتیب با حذف املاح کلسیم و منیزیم کاملا محلول بوده و تمایلی به رسوب گذاری ندارد. مبادله یون ها تا زمانی ادامه می یابد که همه سدیم رزین ها با کلسیم و منیزیم آب تعویض شوند، پس از این زمان به تدریج بازده فرآیند سختی گیری کاهش می یابد و رزین ها می بایست دوباره بازیابی و احیاء شوند. احیاء مجدد این نوع رزینها با عبور محلول غلیظ کلرید سدیم (نمک طعام) از بستر رزین انجام می پذیرد .
معمولا جهت احیاء رزین از آب و نمک با غلظت 10 % باید استفاده کرد. غلظتهای کمتر و یا بیشتر از 10 % نمک ، اثر کمتری دارند و خلوص نمک عامل بسیار مهمی در احیاء مناسب رزین کاتیونی سختی گیر می باشد. اگر از سنک نمک و نمک معمولی استفاده گردد به سبب ناخالصی در نمک عمر رزین بسیار کاهش می یابد.
نگهداری و تعمیر سختی گیر رزینی :
لازم است جهت بهره برداری مناسب از سختی گیر رزینی پاره ای از موارد را بدانید . به هیچ وجه جهت تهیه محلول آب نمک از آب چاه یا آب ورودی به کارخانه که هنوز سختی گیری نشده استفاده نکنید گاها این مورد در موتورخانه ها رویت می شود ؛ چرا که این آب ناخالص موجب شده تا ناخالصی ها خود را به رزین منتقل کند و رزینها بطور کامل احیا نگردد و بدین صورت به علت عدم آگاهی شما عمر رزینها کاهش پیدا کند . جهت اولین احیا رزینها از آب مقطر استفاده نمایید و دفعات بعد از آب سبک شده استفاده کنید . یکی دیگر از مشکلات عدم بهره برداری درست از سختی گیر رزینی متاسفانه به دلیل وجود رزین های نا مرغوب چینی در بازار کشور که با برندهای معروف و به صورت غیر اصل ارائه می گردد باعث شده است مشکلات و هزینه زیادی به صنایع گوناگون وارد گردد. عمر کوتاه یکساله و کمتر و عدم سختی گیری مناسب و هزینه تعویض زود هنگام و معطل بودن کارخانه جهت تعویض رزین از مشکلات رزین های چینی می باشد که متاسفانه حتی با برندهای پرولایت انگلیس و یا داو امریکا بطور قلابی بفروش می رسند. پس در این باره باید با کارشناس شرکتهای معتبر مشورت نمایید. توجه کنید درحین بهره برداری از دستگاه سختی گیر آب می بایست اطمینان حاصل کنید که فشار نسبی داخل مخزن بین (1.7-2.5( bar باشد.اگر فشار داخل مخزن کمتر از (1.7) باشد، در آب بندی شیر سولو ولو و مکش آب نمک اختلال ایجاد خواهد شد. همچنین در فشار های بالا ممکن است قطعات شیر سولو ولو صدمه ببیند. در هر حال بهره برداری از شیر سولو ولو در فشار های بالاتر از (2.5) به هیچ وجه توصیه نمی گردد .در ساختمان های بلند مرتبه که برج ها و منابع انبساط باز بر روی بام قرار دارند برای تامین آب جبرانی آنها ، هیچ گاه فشار آب ورودی به سختی گیر را از رنج داده شده بالاتر نبرید ، برای تامین آب جبرانی تجهیزات در بام بهتر است بعد از سختی گیر از یک منبع و یک پمپ برای تامین آب تجهیزات استفاده کنید.
چگونه سختی را تنظیم نماییم ؟
برای تنظیم سختی آب ابتدا شیرتنظیم سختی گیر را کاملا ببندید . شیر مخزن را نیز کاملا ببندید . سپس شیر روی سینک را باز کنید تا دستگاه سختی گیرشروع به کار کند و باریکه ای از آب با فشار کم از آن خارج شود . ( اگر مقدار آن زیاد باشد احتملا یکی از مراحل کار را بدرستی انجام نداده اید )
حال اگر دستگاه سختی سنج در دسترس است ، این شیر را کمی باز کنید و بعد از حدود 1 دقیقه سختی آب را اندازه بگیرید . با این روش دستگاه را در سختی مناسب قرار دهید .
اگر دستگاه سختی سنج در اختیار ندارید ، لوله ای را که از شیر میکس به فیلتر پنجم متصل شده است را از محل خارج کنید . ( در حالیکه دستگاه در حال کار است ) . در این حالت شیر را کمی باز کنید تا مقدار کمی آب از این لوله خارج شود . در این حالت به صورت حدودی و تجربی ، مقدار TDS آب - مواد جامد محلول در آب - در محدوده 100 می باشد که بسیار ایده آل می باشد .
معایب شیر تنظیم :
استفاده از شیر تنظیم در دستگاه سختی گیر آب دارای 1 عیب بسیار بزرگ می باشد و آن اینکه آلودگی ها ، سموم و ... می توانند از مسیر این شیر به آب تصفیه شده بازگردند . البته مقدار آنها کاهش می یابد و همچنین برای آب شهری که آلودگی خاصی ندارد مشکلی ایجاد نمی کند ولی چنانچه آب ورودی به دستگاه دارای آلودگی شدیدی باشد شما هرگز نباید از شیر تنظیم برای کنترل سختی آب استفاده کنید و این شیر را کاملا ببندید . در این حالت می توانید با استفاده از یک فیلتر مینرال بسیار با کیفیت ( وظیفه این فیلترها اضافه کردن املاح معدنی به آب می باشد ) سختی آب را دوباره بالا بیاورید .
همچنین برخی از تولیدکنندگان دستگاههای تصفیه آب ، در مسیر شیر میکس یک فیلتر UF قرار میدهند تا آلودگی های احتمالی ، تا حدودی از بین بروند مانند دستگاه سختی گیرآب KENT.
استفاده از شیر میکس به سبب مزایایی که دارد ، حتما توصیه می شود و چنانچه دستگاه شما این شیر را ندارد ، بهتر است این شیر را روی آن نصب کنید
سختی گیری آب به روش تعویض یونی، یک راه مقرون به صرفه برای بهبود کیفیت آب منزل و جلوگیری از هزینه صدمات وارده به سیستم لوله کشی و تجهیزات منزل است.
دستگاه های سختی گیر، نیاز به تعمیرات کمی دارند و رزین های کاتیونی در صورت نگهداری درست می توانند بین 7 تا 10 سال عمر داشته و نیازی به تعویض نداشته باشند.
تنها دو نگرانی عمده برای سختی گیرها وجود دارد که می تواند باعث ایجاد مشکل و کاهش راندمان آنها شود:
- رسوب آهن و منگنز
- رسوب مواد آلی مانند تانن
سختی گیر رزینی – عملکرد آن
دستگاه سختی گیر رزینی که یکی از پرکابردترین و رایجترین نوع سختی گیر در بازار و در صنایع و ادارات و ساختمانها تجاری می باشد با استفاده از فرایند تبادل یونی توسط رزین های کاتیونی به سختی گیری آب می پردازد . یکی از مهمترین مولفه ها در سختی گیر رزینی استفاده از رزینها می باشد ، خواص رزین ها این است که وقتی در حضور آب سخت قرار می گیرند، یون سدیم آنها با یون های رسوب گذار از قبیل کلسیم و منیزیم موجود در آب جا به جا می شوند. به این ترتیب با حذف املاح کلسیم و منیزیم کاملا محلول بوده و تمایلی به رسوب گذاری ندارد. مبادله یون ها تا زمانی ادامه می یابد که همه سدیم رزین ها با کلسیم و منیزیم آب تعویض شوند، پس از این زمان به تدریج بازده فرآیند سختی گیری کاهش می یابد و رزین ها می بایست دوباره بازیابی و احیاء شوند. احیاء مجدد این نوع رزینها با عبور محلول غلیظ کلرید سدیم (نمک طعام) از بستر رزین انجام می پذیرد .
معمولا جهت احیاء رزین از آب و نمک با غلظت 10 % باید استفاده کرد. غلظتهای کمتر و یا بیشتر از 10 % نمک ، اثر کمتری دارند و خلوص نمک عامل بسیار مهمی در احیاء مناسب رزین کاتیونی سختی گیر می باشد. اگر از سنک نمک و نمک معمولی استفاده گردد به سبب ناخالصی در نمک عمر رزین بسیار کاهش می یابد.
نگهداری و تعمیر سختی گیر رزینی :
لازم است جهت بهره برداری مناسب از سختی گیر رزینی پاره ای از موارد را بدانید . به هیچ وجه جهت تهیه محلول آب نمک از آب چاه یا آب ورودی به کارخانه که هنوز سختی گیری نشده استفاده نکنید گاها این مورد در موتورخانه ها رویت می شود ؛ چرا که این آب ناخالص موجب شده تا ناخالصی ها خود را به رزین منتقل کند و رزینها بطور کامل احیا نگردد و بدین صورت به علت عدم آگاهی شما عمر رزینها کاهش پیدا کند . جهت اولین احیا رزینها از آب مقطر استفاده نمایید و دفعات بعد از آب سبک شده استفاده کنید . یکی دیگر از مشکلات عدم بهره برداری درست از سختی گیر رزینی متاسفانه به دلیل وجود رزین های نا مرغوب چینی در بازار کشور که با برندهای معروف و به صورت غیر اصل ارائه می گردد باعث شده است مشکلات و هزینه زیادی به صنایع گوناگون وارد گردد. عمر کوتاه یکساله و کمتر و عدم سختی گیری مناسب و هزینه تعویض زود هنگام و معطل بودن کارخانه جهت تعویض رزین از مشکلات رزین های چینی می باشد که متاسفانه حتی با برندهای پرولایت انگلیس و یا داو امریکا بطور قلابی بفروش می رسند. پس در این باره باید با کارشناس شرکتهای معتبر مشورت نمایید. توجه کنید درحین بهره برداری از دستگاه سختی گیر آب می بایست اطمینان حاصل کنید که فشار نسبی داخل مخزن بین (1.7-2.5( bar باشد.اگر فشار داخل مخزن کمتر از (1.7) باشد، در آب بندی شیر سولو ولو و مکش آب نمک اختلال ایجاد خواهد شد. همچنین در فشار های بالا ممکن است قطعات شیر سولو ولو صدمه ببیند. در هر حال بهره برداری از شیر سولو ولو در فشار های بالاتر از (2.5) به هیچ وجه توصیه نمی گردد .در ساختمان های بلند مرتبه که برج ها و منابع انبساط باز بر روی بام قرار دارند برای تامین آب جبرانی آنها ، هیچ گاه فشار آب ورودی به سختی گیر را از رنج داده شده بالاتر نبرید ، برای تامین آب جبرانی تجهیزات در بام بهتر است بعد از سختی گیر از یک منبع و یک پمپ برای تامین آب تجهیزات استفاده کنید.
چگونه سختی را تنظیم نماییم ؟
برای تنظیم سختی آب ابتدا شیرتنظیم سختی گیر را کاملا ببندید . شیر مخزن را نیز کاملا ببندید . سپس شیر روی سینک را باز کنید تا دستگاه سختی گیرشروع به کار کند و باریکه ای از آب با فشار کم از آن خارج شود . ( اگر مقدار آن زیاد باشد احتملا یکی از مراحل کار را بدرستی انجام نداده اید )
حال اگر دستگاه سختی سنج در دسترس است ، این شیر را کمی باز کنید و بعد از حدود 1 دقیقه سختی آب را اندازه بگیرید . با این روش دستگاه را در سختی مناسب قرار دهید .
اگر دستگاه سختی سنج در اختیار ندارید ، لوله ای را که از شیر میکس به فیلتر پنجم متصل شده است را از محل خارج کنید . ( در حالیکه دستگاه در حال کار است ) . در این حالت شیر را کمی باز کنید تا مقدار کمی آب از این لوله خارج شود . در این حالت به صورت حدودی و تجربی ، مقدار TDS آب - مواد جامد محلول در آب - در محدوده 100 می باشد که بسیار ایده آل می باشد .
معایب شیر تنظیم :
استفاده از شیر تنظیم در دستگاه سختی گیر آب دارای 1 عیب بسیار بزرگ می باشد و آن اینکه آلودگی ها ، سموم و ... می توانند از مسیر این شیر به آب تصفیه شده بازگردند . البته مقدار آنها کاهش می یابد و همچنین برای آب شهری که آلودگی خاصی ندارد مشکلی ایجاد نمی کند ولی چنانچه آب ورودی به دستگاه دارای آلودگی شدیدی باشد شما هرگز نباید از شیر تنظیم برای کنترل سختی آب استفاده کنید و این شیر را کاملا ببندید . در این حالت می توانید با استفاده از یک فیلتر مینرال بسیار با کیفیت ( وظیفه این فیلترها اضافه کردن املاح معدنی به آب می باشد ) سختی آب را دوباره بالا بیاورید .
همچنین برخی از تولیدکنندگان دستگاههای تصفیه آب ، در مسیر شیر میکس یک فیلتر UF قرار میدهند تا آلودگی های احتمالی ، تا حدودی از بین بروند مانند دستگاه سختی گیرآب KENT.
استفاده از شیر میکس به سبب مزایایی که دارد ، حتما توصیه می شود و چنانچه دستگاه شما این شیر را ندارد ، بهتر است این شیر را روی آن نصب کنید
سختی گیری آب به روش تعویض یونی، یک راه مقرون به صرفه برای بهبود کیفیت آب منزل و جلوگیری از هزینه صدمات وارده به سیستم لوله کشی و تجهیزات منزل است.
دستگاه های سختی گیر، نیاز به تعمیرات کمی دارند و رزین های کاتیونی در صورت نگهداری درست می توانند بین 7 تا 10 سال عمر داشته و نیازی به تعویض نداشته باشند.
تنها دو نگرانی عمده برای سختی گیرها وجود دارد که می تواند باعث ایجاد مشکل و کاهش راندمان آنها شود:
- رسوب آهن و منگنز
- رسوب مواد آلی مانند تانن
طراحی فیلتر شنی
سختی گیر رزینی